การนวดประคบสมุนไพรคืออะไร?

"การนวดประคบสมุนไพร"  สรรพคุณจากธรรมชาติสมุนไพรเน้นๆ

การนวดประคบสมุนไพร

เป็นการนำลูกประคบสมุนไพรสดหรือสมุนไพรแห้ง นึ่งให้ร้อน และนำมาประคบตามส่วนต่างๆของร่างกาย ส่วนใหญ่มักนิยมประคบหลังจากการนวด การประคบสมุนไพรจะช่วยส่งเสริมการนวดไทยแบบราชสำนัก ให้ผลการรักษาดีขึ้น ทั้งจากตัวยาสมุนไพร และความร้อน การประคบสมุนไพรมีประโยชน์ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด ช่วยลดอาการบวม บรรเทาการอักเสบของกล้ามเนื้อ บรรเทาอาการปวดเมื่อยตามร่างกาย ในหญิงหลังคลอดช่วยลดอาการตึงคัดของเต้านมด้วย

การนวดโดยลูกประคบ ซึ่งภายในบรรจุสมุนไพรนานาชนิด เช่น ขมิ้น ตะไคร้ หัวไพร ผิวมะกรูด ใบมะขาม ใบส้มป่อย การบูร พิมเสน เป็นต้น แล้วน้ำไปนึ่งให้ร้อนเพื่อนำมาประคบตามกล้ามเนื้อส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย โดยความร้อนจากลูกประคบนั้นมีส่วนช่วยให้สมุนไพรซึมซาบเข้าสู่ผิว มีส่วนช่วยลดอาการปวด อาหารบวมจากการอักเสบต่าง ๆ ได้เป็นอย่างดี กล้ามเนื้อก็จะค่อย ๆ คลายไม่ยึดเป็นพังผืดอีกด้วย สายนวดทั้งหลายจึงนิยม “นวดประคบสมุนไพร” ต่อจากการนวดแผนไทยหรือการนวดโปรแกรมต่าง ๆ ซึ่งเรียกได้ว่าช่วยปิดการนวดให้จบครบสมบูรณ์แบบเลยทีเดียว

ขั้นตอนในการประคบ

1.จัดท่าให้เหมาะสม เช่น อาจนอนหงาย นอนคว่ำ หรือนอนตะแคง ขึ้นกับตำแหน่งที่จะทำการประคบ

2.เมื่อลูกประคบที่อังไอน้ำร้อนดีแล้ว ผู้ประคบใช้มือจับลูกประคบให้เต็มอุ้งมือ ยกขึ้นจากปากหม้อ (แล้วเอาลูกประคบอีกลูกวางบนปากหม้อแทน) ลองใช้ลูกประคบแตะบริเวณท้องแขนของตนเอง ถ้าลูกประคบยังร้อนมาก ให้ใช้ฝ่ามืออีกข้างแตะลูกประคบแล้วใช้ฝ่ามือไปนาบบริเวณที่ต้องการประคบ เป็นการถ่ายเทความร้อนซึ่งผู้ป่วยจะไม่รู้สึกร้อนเกินไป ให้ทำหลายๆ ครั้ง จนลูกประคบคลายความร้อนลงไปบ้างแล้ว จึงสามารถเอาลูกประคบลงไปประคบโดยตรงได้

3.การประคบด้วยลูกประคบโดยตรงในตอนแรก ต้องทำด้วยความรวดเร็ว ไม่วางลูกประคบไว้บนผิวหนังผู้ป่วยนานๆ เพราะลูกประคบยังร้อน ผู้ป่วยยังทนความร้อนได้ไม่มาก ผู้ประคบจึงเพียงแต่แตะลูกประคบลงบนผิวหนังแล้วยกขึ้น เลื่อนไปประคบตำแหน่งถัดไปตามแนวกล้ามเนื้อที่ทำการนวดไว้

4.เมื่อลูกประคบคลายความร้อนลงไปอีก ผู้ประคบสามารถวางลูกประคบให้นานขึ้นได้พร้อมกับกดคลึงด้วยลูกประคบ จนลูกประคบคลายความร้อนไปมากแล้ว จึงเปลี่ยนไปใช้ลูกประคบอีกลูกซึ่งวางอังไอน้ำร้อนเตรียมพร้อมไว้แล้ว ทำการประคบซ้ำจากขั้นตอนที่ 2-4

5.ในขณะประคบ ควรทำการนวดสลับกับการประคบ โดยเฉพาะในตำแหน่งที่มีอาการปวดเมื่อยมาก

ประโยชน์จาก “ลูกประคบสมุนไพร” สู่ร่างกาย

1.ช่วยลดอาการปวด บวม และกล้ามเนื้ออักเสบ
2.ช่วยคลายกล้ามเนื้อที่เป็นพังผืด
3.ความร้อนจากลูกประคบจะกระตุ้นระบบไหลเวียนโลหิต
4.ช่วยผ่อนคลายและลดอาการระบมหลังการนวดกดจุด
5.หลังประคบจะรู้สึกสบายตัว ทำให้หลับสนิท

อ้างอิงข้อมูล: https://www.rama.mahidol.ac.th/altern_med/th/km/13may2020-1016